Show menu

Introductie

Si’ira

Het boek van Mirja Wark over het rijke ceintuurweefsel van de Wayuu-wevers uit de Guajira, het noordelijke grensgebied van Venezuela en Colombia

Over het boek

Dit boek gaat over een bijzondere gordel, de si’ira, geweven door een volk van weefkunstenaars, de Wayuu.

Deze oorspronkelijke bewoners leven in het droge en winderige Guajira schiereiland op het noordelijke grensgebied tussen Colombia en Venezuela. De vrouwen weven de versierde gordel, of si’ira, voor de lendendoek van hun mannen en zonen op eenvoudige rechtopstaande getouwen met toepassing van een groot aantal hoogontwikkelde textieltechnieken. Met eindeloos geduld manipuleren zij gestaag hun ketting en inslag en creëren zo hun kleurige en buitengewoon kloeke en evenwichtige ontwerpen.

Textiel speelt een centrale rol in het dagelijks leven van de Wayuu. In het eerste deel worden de geschiedenis en geografie van de Guajira en de leefsituatie van dit etnische volk geïntroduceerd.

Daarop volgt een geillustreerde verzameling van lijn- en patroonontwerpen voor si’ira’s uit het bezit van de Wayuu weefsters of zoals bestudeerd in de collecties van verzamelaars en musea. Het weven is een levend ambacht en er worden nog steeds nieuwe ontwerpen toegevoegd aan het uitgebreide repertoire, maar tegelijkertijd gaat er ook veel kennis verloren. Dit is daarom waarschijnlijk het deel dat het meest de aandacht zal trekken van de Wayuu weefsters zelf, want zij werken van voorbeeld of uit het geheugen.

Het boek eindigt met een praktische handleiding om zelf een si’ira te weven, met al zijn getwijnde en gevlochten bindkoorden en kleurige pompoenen. De enige benodigdheid is een eenvoudig getouw (bouwtekening aanwezig), wat algemene weefervaring en een overvloed aan geduld. Het werk en het resultaat zullen veel bevrediging schenken, terwijl U de buitengewone weefvaardigheden van de Wayuu leert toepassen en waarderen.

Inhoudsopgave

Het boek bestaat uit drie delen.
Een beschrijvend-, een patroon- en een praktisch deel.

  • INHOUDSOPGAVE
  • VOORWOORD
  • INLEIDING: DE LEGENDE VAN WALEKER

Deel 1

Si’iras en hun achtergrond

  1. DE WAYUU
  2. WAYUU KLEDING
  3. MATERIAAL EN GEREEDSCHAP
  4. DE SI’IRA ONTLEED
  5. WAYUU WEEFSELS IN PERSPECTIEF

Deel II

Si’ira patronen beschrijven

  1. PATRONEN
  2. FOTO-GALERIE

Deel III

Weef zelf een si’ira: praktische tips

  1. VOORBEREIDEND WERK
  2. HET GEHEIM VAN DE HOLLE ZELFKANT
  3. WEVEN
  4. AFWERKEN EN REPAREREN
  5. EEN RECONSTRUCTIE EN SAMENVATTING
  6. PATROONTEKENINGEN
  • APPENDICES 1, 2 and 3
  • GERAADPLEEGDE LITERATUUR

Verantwoording / Vanwaar dit boek?

Het was nooit mijn bedoeling om dit boek te schrijven. Ik was allereerst gefascineerd door de mooie kleuren, patronen en complexe technieken van de weefsels van de Wayuu vrouwen. Het bleek al snel dat ik nooit op eigen houtje de geheimen van dit weefsel zou kunnen ontrafelen. Na enkele langere studiebezoeken aan families op het Guajira schiereiland kreeg hun weefwerk me pas echt in zijn greep en hoe groter mijn kennis, evenredig groter werd mijn waardering ervoor.

Tijdens de reizen verzamelde ik zakken vol weefsels en ander handwerk. Om een overzicht over de verzameling te krijgen begon ik met het maken van een catalogus met daarin een analyse van alle patronen, technieken, kleuren en materialen.
Dat was een mooi afgerond geheel meende ik. Maar de mappen met analyses gaven nog niet weer wat mij zo boeide.

Ik bedacht dat de Wayuu al deze in vele generaties opgebouwde kennis langzaam maar heel zeker aan het verliezen waren. De kleedgewoonten veranderen en de moderne tijd heeft een negatieve invloed op het levensritme waarin handwerk traditiegetrouw een grote plaats had. Ik wilde een contributie maken aan het behoud van deze specifieke traditie. Het idee voor een boek was toen geboren. Het zou een kado voor de Wayuu worden als blijk van mijn dank en waardering.

Een boek maken kost geld en het materiaal is zo waardevol dat ook anderen moeten kunnen delen in de kennis. Antropologen, kunstenaars en hobbywevers zouden er informatie en inspiratie in kunnen vinden.

De keuze voor publicatie met drie talen naast elkaar heeft te maken met het grote aantal foto’s en tekeningen en het naar verwachting kleine, gespecialiseerde publiek. Zo begon het boek vorm te krijgen; technische achtergronden ingebed in een context waarin een beeld van het dagelijks leven, de tradities en gewoonten van de Wayuu gegeven wordt. Een catalogus van gevonden vormen is voor de Wayuu van belang. Stap voor stap instructies helpen de hobby wevers. Misschien zal daar in de toekomst zelfs een Wayuu gebruik van kunnen maken.