Lezing Wayuu

DE WAYUU; HUN LEVEN MET ZON, WIND, ZAND, HANDWERK EN REBELLEN

De Wayuu en hun textiel

Dit verhaal gaat over een bijzonder volk van weef-kunstenaars: de Wayuu. Deze oorspronkelijke bewoners leven in het droge en winderige Guajira schiereiland op het noordelijkste grensgebied tussen Colombia en Venezuela. De vrouwen weven, haken, fitsen, borduren en maken naaldkant met heel eenvoudige middelen. Met eindeloos geduld manipuleren zij hun draden en creëren zo hun kleurige en buitengewoon kloeke en evenwichtige ontwerpen.

Textiel speelt een centrale rol in het dagelijks leven van de Wayuu. Dat is wel vaker het geval bij nomadische en semi-nomadische volken. Het feit dat in een omgeving zonder stromend water, elektriciteit of andere moderne gemakken zulke moeilijke en prachtig mooie textielen evolueerden zegt veel over de intelligentie en creativiteit van de Wayuu. De matrilineaire samenleving, de gebruiken en riten rondom het volwassen worden van de vrouwen en de isolatie van de leefgemeenschappen spelen een cruciale rol in het ontstaan en overleven van deze kunstvormen. 

Tot en met de begrafenis rituelen hebben te maken met textiel. Ik ga U daarom meenemen naar het gehucht Karemé waar we een dag toeschouwer zijn terwijl het leven zijn gewone gang gaat en iedereen aan het werk is. 

Lezing Oman

Mirja Wark woonde enkele jaren in het Sultanaat Oman op het Arabisch schiereiland. Tijdens dat verblijf en tijdens vele bezoeken daarna heeft zij textiele ambachten gezocht en gevonden. Al is het land rijk aan olie-inkomsten Sultan Qaboos zorgt er wel voor dat zijn  onderdanen hun historische tradities blijven kennen en waarderen. Zo zijn er veel steunprogramma’s voor werkers in traditionele ambachten; onder andere zilversmeden, indigotelers, wevers, pottenbakkers, mandenvlechters en leerbewerkers. In alle uithoeken van het land zocht en vond zij werkende ambachtslieden en bestudeerde hun methodes en producten. Weven had de voorkeur maar ook handwerkers in andere technieken zijn ontmoet en gewaardeerd. Mirja neemt u mee op een virtuele reis langs deze werkplaatsen.

Lezing Syrië

Syrië is een land om van te houden en heeft een bevolking die het waard is een beter lot te treffen dan het huidige regime toelaat.  Wat helemaal niet uit de verf komt is dat Syrië een land is met een hele rijke en levende textieltraditie. In de woestijn weven nomaden banden voor hun tenten, in de bergen kweekt men zijderupsen op en verwerkt de gewonnen zijde tot prachtige sjaals. In de overdekte markten van Damascus kan je nog een werkplaats vinden waar met houten stempels doek bewerkt wordt en een paar steegjes verder is er een spinnerij en weverij waar geitenhaar verwerkt wordt. Tijdens dit verhaal zal ik uit eigen ervaring vertellen, beelden laten zien en voorbeelden meenemen van het handwerk.

Lezing Libië

Wonderweefsels van Libië

De Bakhnoug, de Tajira en de Keftiya waren de drie weefsels die elk Libisch meisje moest weven vóór haar huwelijk. Nog steeds hoor je mannen opscheppen dat hun vrouw “In één nacht een doek kan borduren”.

Wij vrouwen en weefsters weten wel beter! Het wonder komt tot stand doordat er op een wit wollen ketting geweven word met witte wol en patronen ingelegd met witte katoen. Bijna onzichtbaar voor de oppervlakkige waarnemer.

Vlak voor het huwelijk verft de vrouw de doek met meekrap. De wol kleurt mooi rood en de katoen is na spoelen weer helemaal wit. Al snel na het huwelijk is het niet meer gepast om rood te dragen en verft de vrouw de doek over met indigo. Weer blijven de katoen patroontjes onaangeroerd. Het rood blijft behouden in de afgebonden cirkels in de zoom van het doek.

Dit en meer mooie verhalen illustreer ik met plaatjes en voorbeelden.